โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังคืออาการที่ผิวหนังเกิดการอักเสบและมีอาการระคายเคืองบ่อยครั้งจนกลายเป็นปัญหาต่อเนื่อง ซึ่งพบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ โดยจะมีอาการผิวหนังแดง แห้ง คัน หรือมีผื่นขึ้นเป็นประจำ ซึ่งจะค่อยๆ รบกวนคุณภาพชีวิต ทำให้รู้สึกไม่สบายตัว หรือแม้แต่ทำให้ผู้ป่วยมีความกังวลเรื่องลักษณะของผิวหนังตัวเองด้วย การดูแลรักษาผิวหนังที่มีอาการอักเสบเรื้อรังนั้น ควรเริ่มจากการหลีกเลี่ยงปัจจัยที่อาจทำให้เกิดการระคายเคือง เช่น การหลีกเลี่ยงอากาศร้อนจัด หรือการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ทำให้ผิวแห้งมากเกินไป นอกจากนี้ยังมีการใช้ยาทาผิวเพื่อบรรเทาอาการอักเสบ และบางรายอาจต้องใช้ยาภายในในกรณีที่อาการรุนแรง
โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังคืออะไร?
โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังคืออาการที่ผิวหนังของเรามีการอักเสบอย่างต่อเนื่องหรือกลับเป็นซ้ำบ่อย ๆ ซึ่งมันทำให้ผิวแห้ง คัน และมีรอยแดงหรือลอกเป็นขุยเหมือนแผลหรือสะเก็ดที่ไม่หายไปง่าย ๆ มันอาจจะเริ่มจากปัจจัยเล็กน้อยที่ทำให้เกิดการระคายเคืองจากสารเคมีหรือสิ่งแวดล้อมที่เราไม่รู้ตัว เช่น ฝุ่น ควัน หรือแม้กระทั่งความเครียดในชีวิตประจำวันก็อาจทำให้แสดงอาการนี้ขึ้นได้ บางครั้งมันยังเกี่ยวกับพันธุกรรมหรือภาวะภูมิแพ้ที่ทำให้คนบางคนมีโอกาสเป็นโรคนี้มากกว่าคนอื่น อาการที่มักพบคือ คันเป็นอย่างมากจนต้องเกาจนผิวหนังอาจเป็นแผล หรือในบางกรณีผิวอาจลอกออกมาเป็นขุย ๆ เมื่อไม่ได้รับการรักษาหรือป้องกันอย่างถูกวิธี ผิวหนังที่อักเสบอาจติดเชื้อซ้ำซ้อนทำให้เป็นปัญหาผิวที่ยิ่งยากที่จะรักษาได้ มันจึงไม่ใช่แค่การรักษาอาการภายนอกเท่านั้น แต่ต้องคำนึงถึงการป้องกันและดูแลผิวอย่างดีในระยะยาวด้วย
สาเหตุของโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง
โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังสามารถเกิดจากหลายสาเหตุ ซึ่งแต่ละคนอาจมีสาเหตุที่แตกต่างกันออกไป สาเหตุที่พบได้บ่อย ได้แก่
- ปัจจัยทางพันธุกรรม หากมีคนในครอบครัวเป็นโรคผิวหนังอักเสบหรือมีปัญหาผิวหนังเรื้อรัง ก็มีโอกาสที่จะเกิดโรคนี้ได้
- ภูมิแพ้และการแพ้สารเคมี คนที่มีสมาชิกในครอบครัวเป็นโรคผิวหนังอักเสบหรือมีปัญหาผิวหนังเรื้อรังอย่างเช่น โรคภูมิแพ้ หรือโรคอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน ก็จะมีโอกาสเกิดโรคผิวหนังอักเสบมากกว่าคนทั่วไป เพราะมันสามารถถ่ายทอดได้จากรุ่นสู่รุ่นได้ง่าย ๆ การที่ยีนบางตัวในร่างกายมีปัญหาหรือทำงานไม่เหมาะสม อาจทำให้ผิวหนังไม่สามารถปกป้องตัวเองจากสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ ได้ดีเท่าที่ควร
- ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม อากาศที่แห้งหรือร้อนเกินไปอาจทำให้ผิวหนังสูญเสียความชุ่มชื้นและเกิดการอักเสบได้ การเปลี่ยนแปลงของฤดูกาลก็อาจเป็นตัวกระตุ้นให้โรคผิวหนังอักเสบเกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะในช่วงที่อากาศแห้งและหนาวเย็น
- ความเครียด เป็นอีกสาเหตุที่สำคัญที่อาจกระตุ้นให้โรคผิวหนังอักเสบเกิดขึ้นได้ การที่เรากังวลหรือเครียดมากเกินไปจะทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติ ซึ่งอาจไปกระตุ้นให้ผิวเกิดอาการอักเสบและระคายเคืองได้
- การติดเชื้อ หากผิวหนังมีแผลหรือมีความบกพร่องในการปกป้องตัวเองจากเชื้อโรค การติดเชื้อเหล่านี้อาจทำให้อาการของโรคผิวหนังอักเสบแย่ลงไปได้
อาการของโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง
อาการของโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังสามารถแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่ส่วนใหญ่จะมีอาการหลัก ๆ ดังนี้
- คัน เป็นอาการที่พบบ่อยที่สุด ซึ่งอาจจะคันมากจนทำให้เกิดการเกา และทำให้ผิวหนังบาดเจ็บ
- ผิวหนังแห้งและลอกเป็นขุย อาการแห้งและลอกมักจะเกิดขึ้นที่บริเวณที่มีอาการอักเสบ
- รอยแดงหรืออักเสบ บริเวณที่มีอาการผิวหนังอักเสบจะดูแดงและบวมขึ้น
- มีแผลเปิดหรือผิวหนังแตก การเกาอาจทำให้ผิวหนังเกิดแผลหรือแตกได้
- แผลอักเสบติดเชื้อ ในกรณีที่เกาแรงเกินไปหรือไม่ดูแลรักษาให้ดีอาจทำให้เกิดการติดเชื้อที่ผิวหนัง
การวินิจฉัยโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง
การวินิจฉัยโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังจะเริ่มต้นจากการสอบถามประวัติทางการแพทย์จากผู้ป่วย เช่น การเกิดอาการที่เคยเป็นมาหรือสิ่งที่อาจกระตุ้นอาการให้เกิดขึ้น นอกจากนี้การตรวจร่างกายและการดูอาการที่ผิวหนังยังเป็นสิ่งสำคัญในการวินิจฉัย
ในบางกรณี หากจำเป็นอาจมีการตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงของการอักเสบ เช่น การตรวจเลือด การตรวจหาสารก่อภูมิแพ้ หรือการเก็บตัวอย่างผิวหนังเพื่อทดสอบการติดเชื้อ
วิธีการรักษาโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง
การรักษาโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงและสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ โดยมักจะรวมถึง
- การใช้ยาต้านการอักเสบ เช่น ครีมหรือขี้ผึ้งที่มีสเตียรอยด์ ซึ่งจะช่วยลดการอักเสบของผิวหนังและบรรเทาอาการคันได้ดี หรือบางครั้งอาจใช้ยาต้านฮิสตามีนเพื่อช่วยเรื่องอาการคันที่มักจะทำให้รู้สึกไม่สบายตัว โดยยาตัวนี้จะทำให้ผิวหนังไม่แสดงอาการคันเกินไปจนกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวัน
- การหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น การหลีกเลี่ยงสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดอาการก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญ ถ้าหากเรารู้ว่าอะไรคือสิ่งที่ทำให้ผิวหนังเกิดการอักเสบ เช่น สารเคมีบางชนิด หรือสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เราก็ควรจะหลีกเลี่ยงที่จะสัมผัสกับสิ่งเหล่านั้นให้มากที่สุด เพื่อไม่ให้การอักเสบกลับมาเป็นอีก
- การรักษาผิวหนังแห้ง เพราะผิวหนังที่แห้งมักจะทำให้เกิดการระคายเคือง และทำให้อาการแย่ลง การทาครีมบำรุงผิวหลังอาบน้ำจะช่วยให้ผิวหนังไม่แห้งเกินไป และช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
- การใช้ยาปฏิชีวนะ หากมีการติดเชื้อที่ผิวหนังร่วมด้วย
- การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การลดความเครียดหรือการพักผ่อนให้เพียงพอ
สรุป
โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังถือเป็นอีกหนึ่งปัญหาสุขภาพที่มักจะส่งผลต่อผิวหนังและชีวิตประจำวันของผู้ที่เป็นอย่างมาก โดยอาการจะทำให้ผิวหนังมีอาการอักเสบ แดง คัน แห้ง หรือเป็นผื่น ซึ่งบางคนก็อาจจะต้องทนกับอาการเหล่านี้ไปนานๆ จนทำให้รู้สึกไม่สบายตัวหรือไม่มั่นใจในตัวเอง เพราะผิวหนังที่เปลี่ยนแปลงไป แต่ถ้าเราเข้าใจถึงสาเหตุของโรคและวิธีการดูแลที่เหมาะสม ก็จะสามารถบรรเทาอาการและลดการกำเริบของโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ สิ่งสำคัญที่เราควรรู้คือ โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังอาจจะเกิดจากหลายปัจจัย เช่น ปัจจัยทางพันธุกรรม ภูมิคุ้มกันของร่างกายที่ทำงานผิดปกติ หรือสิ่งแวดล้อมที่ทำให้ผิวหนังระคายเคือง เช่น สภาพอากาศแห้ง หรือการใช้สารเคมีที่มีส่วนผสมรุนแรง ดังนั้นการดูแลตัวเองอย่างระมัดระวังเป็นสิ่งสำคัญ เช่น การใช้ครีมบำรุงผิวเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้น หรือหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่อาจทำให้ผิวระคายเคือง
